به گزارش سلامت نیوز به نقل از مای کلیولند کلینیک، آرتروگرام آزمایشی است که به پزشکان کمک می کند تا مشکلات مفصلی مانند درد مفصل ران یا شانه را تشخیص دهند. آرتروگرام های MR می توانند مشکلات رباط، تاندون و غضروف را با جزئیات واضح نشان دهند. قبل از انجام اسکن MRI یا سایر آزمایشات تصویربرداری، رنگ خاصی را به مفصل خود تزریق می کنید.

آرتروگرام یا آرتروگرافی، یک روش تصویربرداری پزشکی است که به پزشکتان دید دقیقی از آنچه در داخل مفاصل شما اتفاق می افتد بدون یک برش می دهد. پزشک شما ممکن است از آرتروگرام برای مشخص کردن علت درد مفصلی غیرقابل توضیح استفاده کند.

پزشکان همچنین ممکن است از آرتروگرافی برای ارائه دقیق داروهای قدرتمند مانند استروئیدها در داخل مفصل استفاده کنند.

آرتروگرام چگونه کار می کند؟

آرتروگرافی یک روش دو قسمتی است. ابتدا، یک پزشک آموزش دیده یک رنگ مخصوص (به نام کنتراست) را به طور مستقیم یا غیر مستقیم به مفصل آسیب دیده تزریق می کند. رنگ در مفصل جذب می‌شود و ساختارهای ریز (و مشکلاتی که به سختی قابل تشخیص هستند) دیده می‌شوند.

سپس، یک پزشک از مفصل عکس می گیرد. پزشک شما ممکن است از اشعه ایکس، CT، MRI یا نوع دیگری از تصویربرداری پزشکی در طول آرتروگرام استفاده کند. در برخی موارد،پزشک شما ممکن است از مفصل قبل و بعد از تزریق رنگ عکس بگیرد.

آرتروگرام کدام یک از اعضای بدن را ارزیابی می کند؟

آرتروگرام بافت های مفصلی بدن را ارزیابی می کند. پزشکان اغلب این روش را برای ارزیابی شانه شما (به نام آرتروگرام شانه) یا لگن (آرتروگرام هیپ) انجام می دهند.

پزشک شما ممکن است یک آرتروگرام را برای بررسی موارد زیر توصیه کند:

• درد شانه، مانند تاندونیت یا بورسیت
• درد لگن
• زانو درد
• درد آرنج، مانند آرنج تنیس بازان
• درد مچ پا
• درد مچ دست

چراپزشکان آرتروگرام را انجام می دهند؟

پزشکان اغلب آرتروگرام را برای یافتن علت درد مفاصل انجام می دهند. اگر معاینه فیزیکی اولیه یا آزمایش‌های پزشکی (مانند اشعه ایکس) اطلاعات کافی برای تشخیص ارائه نکند، ممکن است پزشک شما آرتروگرام را توصیه کند.

اگر نمی‌توانید مفصل (مانند زانو یا شانه خود) را به راحتی حرکت دهید و دلیل آن را نمی‌دانید، ممکن است پزشک شما آرتروگرام را توصیه کند. گاهی اوقات، پزشکان از آرتروگرافی برای ارزیابی بافت های مفصلی پس از جراحی تعویض مفصل استفاده می کنند.

آرتروگرافی مستقیم در مقابل غیر مستقیم چیست؟

پزشک شما ممکن است آرتروگرام مستقیم یا غیرمستقیم را انجام دهد. در طول آرتروگرافی مستقیم، پزشک شما از یک سوزن نازک برای تزریق رنگ درست به فضای مفصل استفاده می کند.

در آرتروگرافی غیرمستقیم، یک متخصص پزشکی آموزش دیده رنگ را به ورید نزدیک مفصل آسیب دیده تزریق می کند. رنگ در رگ های خونی شما حرکت می کند تا زمانی که به مفصل شما برسد، جایی که رنگ در بافت های مفصلی جذب می شود.

چگونه باید برای آرتروگرام آماده شوم؟

پزشک شما به شما کمک می‌کند بفهمید که در طول آزمایش چه انتظاری دارید. اگر می توانید، لباس های گشاد بپوشید که به شما امکان می دهد به راحتی مفصل آسیب دیده را در معرض دید قرار دهید. ممکن است در طول آزمایش نیاز به پوشیدن روپوش بیمارستانی داشته باشید.

هر فناوری تصویربرداری پزشکی دارای خطرات و مزایایی است. با پزشک در مورد سابقه پزشکی خود، از جمله هر گونه بیماری یا آلرژی اخیر صحبت کنید. پزشک شما هر گونه اقدامات احتیاطی را که ممکن است لازم باشد انجام دهید (مانند قطع برخی داروها) قبل از عمل توضیح می دهد.

اگر باردار هستید یا فکر می کنید باردارید، به پزشک خود اطلاع دهید. برخی آزمایش‌ها (مانند فناوری‌های تصویربرداری که از اشعه استفاده می‌کنند) می‌توانند به جنین در حال رشد آسیب بزنند.

آرتروگرام چگونه انجام می شود؟

ممکن است پزشک شما از شما بخواهد که تاپ یا شلوار خود را بردارید، بسته به اینکه کدام مفصل را آزمایش می کنید.

یک رادیولوژیست (پزشک آموزش دیده در زمینه فناوری تصویربرداری پزشکی) آزمایش شما را انجام خواهد داد. یک تکنسین مخصوص آموزش دیده ممکن است در گرفتن تصاویر پزشکی کمک کند. پزشکان شما ممکن است تصاویر (مانند اشعه ایکس) قبل و بعد از تزریق مفصل بگیرند.

در طول آرتروگرام، پزشک شما:

1. شما را روی یک میز روکش دار قرار می گیرید (به احتمال زیاد به پشت دراز کشیده اید)
2. پوست اطراف مفصل شما با محلول ضد عفونی کننده تمیز می شود.
3. پارچه ای را روی ناحیه آزمایش می پوشید تا فقط مفصل آسیب دیده را نشان دهد و ناحیه آزمایش را جدا کند.
4. پوست و ناحیه اطراف مفصل با بی حسی موضعی (داروهای ضد درد) بی حس می شود.
5. ماده حاجب مستقیماً داخل یا نزدیک فضای مفصل تزریق می شود.
6. به آرامی محل اتصال را حرکت دهید تا رنگ به طور یکنواخت پخش شود.
7. سوزن را بردارید و محل تزریق را تمیز کنید.
8. با استفاده از اشعه ایکس، ام آر آی یا سایر آزمایشات تصویربرداری پزشکی از مفصل عکس بگیرید.
9. مفصل خود را در موقعیت های مختلف حرکت دهید تا نمای کاملی از بافت های مفصلی از زوایای مختلف داشته باشید.

پزشکان اغلب فلوروسکوپی و اشعه ایکس را در همان اتاقی که تزریق مفصل انجام می دهید انجام می دهند. اگر به CT یا MRI نیاز دارید، یک متخصص پزشکی ممکن است شما را به اتاق دیگری هدایت کند تا بلافاصله پس از تزریق مفصل شما آن تصاویر را بگیرد.

مهم است که بلافاصله پس از تزریق مفصل عکس بگیرید. در غیر این صورت، رنگ در سراسر بدن شما حرکت می کند. هنگامی که این اتفاق بیفتد، تصاویر پزشکی دیگر جزئیات بیشتری را در اطراف بافت های مفصلی ارائه نمی دهند.

در طول برخی از روش‌های آرتروگرام، پزشک شما ممکن است دارو (مانند کورتیزون) را دقیقاً در داخل مفصل شما تزریق کند. هدف از تزریق کاهش التهاب یا تسکین درد است. نتایج می تواند درک کامل تری از مسائل مفصلی برای کمک به تشخیص مشکل ارائه دهد.

پزشکان از چه نوع فناوری های تصویربرداری در آرتروگرافی استفاده می کنند؟

پزشک شما ممکن است از یک یا چند آزمایش تصویربرداری در طول آرتروگرام شما استفاده کند:

• اشعه ایکس از دوز کمی تابش برای گرفتن عکس از ساختارهای داخلی بدن استفاده می کند.
• MRI از یک آهنربای قدرتمند و فناوری کامپیوتری برای ثبت تصاویر دقیق و سه بعدی از بافت های مفصلی استفاده می کند. اسکن های MRI از اشعه استفاده نمی کنند، به همین دلیل است که برخی از پزشکان آن را بر سایر گزینه ها ترجیح می دهند.
• سی تی اسکن از اشعه ایکس و کامپیوتر برای گرفتن عکس از مفصل شما از زوایای مختلف استفاده می کند.
• فلوروسکوپی از اشعه ایکس برای نشان دادن تصاویر بلادرنگ از ساختارهای مفصلی شما بر روی کامپیوتر استفاده می کند، مانند تماشای فیلمی که از اشعه ایکس شما ساخته شده است.
• اولتراسوند از امواج صوتی (بدون تشعشع) برای ایجاد تصاویر بلادرنگ بر روی کامپیوتر استفاده می کند.

آیا آرتروگرام دردناک است؟

نه همیشه. ممکن است زمانی که پزشک مواد حاجب را در مفصل رها می کند، احساس ناراحتی جزئی داشته باشید. بسیاری از افراد احساس می کنند که در اطراف مفصل احساس "پر بودن" یا "سفتی" دارند.

بعد از آرتروگرام چه انتظاری باید داشته باشم؟

شما باید بتوانید مدت کوتاهی پس از پایان آزمایش به روز خود بازگردید. برخی از افراد پس از آرتروگرام کمی درد یا تورم در اطراف مفصل تجربه می کنند. اگر اینطور است، بقیه روز را استراحت کنید.

هر گونه ناراحتی باید ظرف دو روز برطرف شود. اگر نه، با پزشک خود برای راهنمایی تماس بگیرید.

خطرات آرتروگرافی چیست؟

خطرات کلی آرتروگرافی کم است. خطرات احتمالی عبارتند از:

• واکنش آلرژیک به ماده حاجب (رنگ): خطر بروز واکنش آلرژیک کم است. قبل از آزمایش، هر گونه حساسیتی را که دارید به پزشک خود بگویید. حساسیت به رنگ مورد استفاده در آرتروگرام ممکن است باعث کهیر ، سرگیجه یا ناراحتی معده شود.
• خونریزی یا عفونت: به ندرت، افراد در محل تزریق (جایی که سوزن وارد پوست شما شده است) عوارضی را تجربه می کنند.
• قرار گرفتن در معرض تابش: برخی از فناوری های تصویربرداری پزشکی (مانند اشعه ایکس) از مقادیر کمی پرتو استفاده می کنند. تشعشعات می تواند در طول زمان در بدن شما جمع شود و باعث مشکلات سلامتی شود. همچنین می تواند به نوزاد متولد نشده آسیب برساند. برای به حداقل رساندن خطرات خود، با پزشک در مورد سابقه پزشکی خود و هرگونه احتمال بارداری صحبت کنید.

چه زمانی باید از نتایج آزمایش مطلع شوم؟

رادیولوژیست که آرتروگرام شما را انجام داده است، تصاویر گرفته شده از مفصل شما را بررسی می کند. آنها معمولاً در عرض 24 ساعت پس از آزمایش، نتایج آزمایش را به پزشک شما هشدار می دهند.

پزشک شما نتایج آزمایش شما را با شما در میان خواهد گذاشت. پزشک شما ممکن است آزمایش‌های بیشتری یا درمان‌های احتمالی (مانند جراحی تعویض مفصل) را برای تعمیر مفصل و تسکین علائم شما توصیه کند.

چه چیزی باید از پزشک خود بپرسم؟

اگر به آرتروگرام نیاز دارید، ممکن است بخواهید ازپزشک خود بپرسید:

• آیا نیاز به آرتروگرام مستقیم یا غیر مستقیم دارم؟
• آیا ممکن است به آزمایشات دیگری نیاز داشته باشم؟
• خطرات این روش چیست؟
• برای آماده شدن برای آزمون چه کاری باید انجام دهم؟
• چه زمانی باید منتظر دریافت نتایج آزمایش باشم؟

درد مفاصل می تواند شما را از داشتن یک زندگی فعال باز دارد. اما تشخیص درد مفاصل می تواند مشکل باشد. آرتروگرافی جزئیات دقیق ساختارهای ریز داخل مفاصل را به پزشکان می دهد. این یک روش تشخیصی نسبتاً بدون درد با خطرات کمی است. اگر درد در لگن، شانه یا مفصل دیگر شما را عقب نگه می‌دارد، در مورد آزمایش‌ها یا درمان‌هایی که ممکن است به شما در یافتن تسکین کمک کند، با پزشک خود تماس بگیرید.